نکات اصولی رعایت بهداشت دهان و دندان
پیام اصلی این گزارش این است که سلامت دهان و دندان بسیار بیشتر از دندان های سالم است و برای سلامت عمومی و رفاه همه ایرانی ها ضروری است. بهداشت دهان و دندان باید در ارائه مراقبت های بهداشتی و طراحی برنامه های جامعه گنجانده شود.
ابزارهای ایمن و مؤثر برای حفظ سلامت دهان و دندان که همه می توانند برای بهبود سلامت دهان و پیشگیری از بیماری اتخاذ کنند، در نیم قرن گذشته برای اکثر ایرانی ها مفید بوده است. با این حال، بسیاری از افراد درد و رنج بیهوده را تجربه می کنند، عوارضی که می تواند سلامت و رفاه کلی را از بین ببرد و هزینه های مالی و اجتماعی که کیفیت زندگی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
اقدام در همه سطوح جامعه، از افراد گرفته تا جوامع و ملت به عنوان یک کل، برای حفظ سلامت و رفاه که قبلاً از سلامت دهان و دندان خوبی برخوردار بودند و برای رسیدگی به نابرابری‌ها در وضعیت سلامت دهان و دندان لازم است. یک تلاش هماهنگ می تواند بر سیستم های آموزشی، زیست محیطی، اجتماعی، بهداشتی و موانع مالی غلبه کند که باعث ایجاد جمعیت های آسیب پذیری شده است که سلامت دهان و دندان آنها در خطر است.
یافته های اصلی
بیماری ها و اختلالات دهان و دندان به خودی خود بر سلامت و رفاه در طول زندگی تأثیر می گذارد.
اقدامات ایمن و موثر برای پیشگیری از شایع ترین بیماری های دندانی – پوسیدگی دندان و بیماری های پریودنتال – وجود دارد.
رفتارهای سبک زندگی که بر سلامت عمومی تأثیر می گذارد مانند مصرف دخانیات، مصرف بیش از حد الکل و انتخاب های غذایی نامناسب بر سلامت دهان و جمجمه صورت نیز تأثیر می گذارد.
نابرابری های عمیق و پیامد بهداشت دهان و دندان در جمعیت ایران وجود دارد.
برای بهبود سلامت دهان و دندان ایران و از بین بردن نابرابری های بهداشتی به اطلاعات بیشتری نیاز است.
دهان نشان دهنده سلامت و تندرستی عمومی است.
بیماری ها و شرایط دهان با سایر مشکلات سلامتی مرتبط است.
تحقیقات علمی کلید کاهش بیشتر بار بیماری ها و اختلالاتی است که روی صورت، دهان و دندان ها تأثیر می گذارد.
چارچوب برای اقدام
این گزارش چارچوبی برای اقدام ارائه می‌کند و پیشنهاد می‌کند که یک برنامه ملی بهداشت دهان و دندان برای بهبود کیفیت زندگی و حذف نابرابری‌های بهداشتی تدوین شود. این گزارش به طور خاص مؤلفه های زیر را از طرح پیشنهاد می کند:
تصورات مربوط به سلامت و بیماری های دهان و دندان را تغییر دهید تا سلامت دهان به یک جزء پذیرفته شده از سلامت عمومی تبدیل شود.
تسریع در ایجاد پایگاه علمی و شواهد و به کارگیری مؤثر علم برای بهبود سلامت دهان.
یک زیرساخت بهداشتی مؤثر ایجاد کنید که نیازهای بهداشت دهان و دندان همه مردم را برآورده کند و سلامت دهان و دندان را به طور مؤثر در سلامت کلی ادغام کند.
موانع شناخته شده بین مردم و خدمات بهداشت دهان و دندان را بردارید.
از مشارکت های دولتی و خصوصی برای بهبود سلامت دهان افرادی که هنوز به طور نامتناسبی از بیماری های دهان رنج می برند، استفاده کنید.
علل بیماری های دندان و دهان
حفره دهان شما انواع باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها را جمع آوری می کند. برخی از آنها به آنجا تعلق دارند و فلور طبیعی دهان شما را تشکیل می دهند. آنها به طور کلی در مقادیر کم بی ضرر هستند. اما رژیم غذایی سرشار از قند شرایطی را ایجاد می کند که در آن باکتری های تولید کننده اسید می توانند رشد کنند. این اسید مینای دندان را حل می کند و باعث ایجاد حفره های دندانی می شود.
باکتری های نزدیک خط لثه شما در یک ماتریکس چسبنده به نام پلاک رشد می کنند. اگر پلاک به طور منظم با مسواک زدن و نخ دندان برداشته نشود، در طول دندان شما جمع می شود، سفت می شود و به سمت پایین حرکت می کند. این می تواند لثه های شما را ملتهب کند و باعث ایجاد وضعیتی به نام ژنژیویت شود.
افزایش التهاب باعث می شود که لثه ها از دندان های شما جدا شوند. این فرآیند باعث ایجاد کیسه هایی می شود که در نهایت ممکن است چرک در آنها جمع شود. این مرحله پیشرفته تر بیماری لثه پریودنتیت نامیده می شود.
برای رعایت بهداشت دهان و دندان، به نقل از کلینیک دندانپزشکی سریتا:
- همیشه قبل از مسواک زدن دهان خود را خیس کنید.
- از سالم بودن مسواک و موهای مسواک خود مطمئن باشید و در نظر داشته باشید که مسواک شما زیاد نرم و یا خیلی سفت نباشد، زیرا در صورت سفت بودن مسواک دندان های شما آسیب خواهید دید و در صورت نرم بودن بیش از اندازه آن، دندان های شما به خوبی تمیز نخواهند شد پس حتما از مسواکی سالم و مناسب دندان های خود استفاده نمایید.
- در هنگام مسواک زدن، باید مسواک را روی سطح جونده دندان های خود به صورت رفت و برگشتی حرکت داده و در سطوح خارجی با زاویه ای 45 درجه نسبت به لثه خود مسواک را دست بگیرید.
- هرگز سطوح داخلی دندان های خود را فراموش نکنید، بسیاری از افراد عادت دارند که تنها سطح خارجی دندان های خود را مسواک بزنند و تنها ظاهر دندان های خود را تمیز کنند، در صورتیکه هدف از مسواک زدن همیشه ظاهر نیست و مهم رعایت بهداشت دهان و دندان به صورت صحیح است و اگر سطوح داخلی و یا بین دندان های شما تمیز نشوند، باعث ایجاد بوی نامطلوب در دهان و در طولانی مدت باعث پوسیدگی، لق شدن دندان ها و حتی از دست دادن دندان ها می‌شود.
- حتما روی سطح زبان خود را نیز با مسواک کشیدن روی آن، تمیز کنید.
- مدت زمان استاندارد برای مسواک زدن بین 2 الی 5 دقیقه است
- هیچ گاه مسواک را روی دندان های خود فشار ندهید؛ تصور نکنید که اگر فشار مسواک را روی دندان های خود زیاد کنید، دندان هایتان تمیز تر خواهند شد، زیرا اینکار باعث عقب رفتن لثه ها و بالا رفتن حساسیت دندان ها خواهد شد.
- بعد از مسواک زدن حتما به خوبی مسواک خود را تمیز بشویید و در جایی خشک نگهداری کنید، زیرا مسواک ها جایگاه مناسبی برای رشد انواع باکتری ها هستند و این باکتری ها می‌توانند در دفعه بعدی که از مسواک استفاده می‌کنید، به دهان شما منتقل شوند و اینگونه به جای تمیز شدن، دندان های شما آسیب بیشتری از مسواک زدن ببینند.
- از خمیر دندان های حاوی فلوراید نیز استفاده فرمایید