تحلیل، حلقه گمشده آینده کسب و کار ایرانی
بارها گفته شده است که اما در اصل انفجار اطلاعات زندگی می کند و با توجه به این مسئله بایستی بازخوردها و اطلاعاتی که در طول حیات کسب و کار به دست می‌آید مورد تحلیل قرار گیرند تا با استفاده از نتایج این تحلیل راه رشد و پیشرفت کسب و کار نمایان گردد.
مدتهاست که در جوامع پیشرفته تحلیل کسب و کار هم از بعد دانش مدیریت و هم از بعد جایگاه شغلی دارای اهمیت بسیار بالایی است. از این رو طی چند مقاله تلاش می‌شود تا اهمیت این حوزه از مدیریت کسب و کار و تاثیر آن در رشد کسب و کارها و جلوگیری از اتلاف منابع در آنها مورد بررسی قرار گیرد.
استانداردهای تحلیل کسب و کار
استاندارد های بسیاری در این حوزه وجود دارند اما دو راهنمای زیر که مرجع بسیاری از این استانداردها بوده است، به عنوان نقطه شروع برای فهم ادبیات و چارچوب بندی های این حوزه از مدیریت کسب و کار لازم به مطالعه است:
- راهنمای تحلیل کسب و کار پروژه (PBA) از موسسه PMI آمریکا
- راهنمای پیکره دانش تحلیل کسب و کار(BABOK) از موسسه IIBA کانادا
توجه شود که این دو راهنما در ادبیات با یکدیگر مشابه هستند اما با دو رویکرد متفاوت به تحلیل کسب و کار نگاه می کنند:
اولی به تحلیل کسب و کار حول محور پروژه و تأثیر پارامترهای بیرونی و درونی پروژه در کسب و کار تعریف کننده آن پروژه تمرکز دارد.
دومی اما به تحلیل کسب و کار به صورت کلی و برای همه سازمان ها و نهادها می پردازد و البته شایان ذکر است که این راهنما گام های عملی برای پیاده سازی فرآیندهای این راهنما را به طور خلاصه در سازمان ارائه می دهد.
در ایران با آن که مدتهاست به این مقوله جای خود را به محافل آکادمیک و یا حتی تخصصی باز کرده است اما هنوز آن طور که باید جایگاه خود را در کسب و کارها نیافته است و علت این مسئله این باشد که هنوز به اندازه کافی در کسب و کارهای ایرانی شاهد نفوذ دانش مدیریت نوین نیستیم.
هنوز در برخی از سازمان هایی که داعیه مدیریت مبتنی بر استانداردها و بهترین نمونه های جهانی را دارند، استاندارد ها تنها به صورت قاب شده بر روی دیوار به جهت فخر فروشی یا صرفاً حفظ ظاهر سازمان یافت می شوند نه در فرهنگ، فرآیندها و عملکردهای کل سازمان.
برای آن دسته از کسب و کارهای کوچک تا متوسط که اساساً داشتن استاندارد ها و گواهینامه ها برای ورود به بخش از بازار تخصصی مورد نیاز نیست، دلیل این آگاهی دسترسی نسبتاً کمتر به منابع جهانی یا صرفاً ناآگاهی از وجود چنین ابزارهایی برای سر و سامان دادن به مشکلات کسب و کار است.
در مقالات پیش رو تلاش می کنم تا حد امکان به صورت ساده و روان به این مبحث ورود کرده و خواننده را با این حوزه از مدیریت کسب و کار آشنا کنم.
نکته آخر آن که همه سازمان ها پروژه محور نیستند، لذا در مقالات بعدی نقطه شروع ما بررسی راهنمای دوم یعنی راهنمای پیکره دانش تحلیل کسب و کار از موسسه IIBA کانادا خواهد بود و پس از آنکه این رشته مقالات به پایان رسید، به طور ویژه به موضوعیت این تحلیل پیرامون موجودیت پروژه خواهیم پرداخت.