چرا از شاخص TSS و کدورت برای سنجش کیفیت آب و فاضلاب استفاده می شود؟

اگرچه سنجش کدورت آب نیز مانند سنجش TSS برای اندازه گیری کیفیت آب مورد استفاده قرار می گیرد اما شاخص TSS برای بررسی کیفیت آب مفیدتر است. زیرا TSS وزن واقعی از مواد و ذرات موجود در نمونه را بدست می آورد. در شرایط نظارت دائم بر کیفیت آب، یک سری از اندازه گیری های فشرده TSS همراه با اندازه گیری کدورت که نسبتا سریع و آسان است انجام می شود. داشتن میزان TSS و کدورت با هم می تواند تحلیل بهتری از نتایج را ارائه دهد.

هنگامی که هر دو مورد به طور منظم اندازه گیری شود، از طریق ارتباط بین TSS و کدورت می توان میزان TSS را از روی مقادیر کدورت آب تخمین زد، که این مساله باعث ایجاد صرفه جویی هم در زمان و هم در هزینه ها می شود.

کدورت آب تا حدودی وابسته به اندازه ذرات، شکل و رنگ است. به همین علت این روش نیاز به محاسبه یک معادله همبستگی برای هر مکان دارد. علاوه بر این، موقعیت یا شرایطی که تمایل به تعلیق ذرات بزرگتر از طریق حرکت آب دارد، می تواند مقادیر بالاتری از TSSرا تولید کند. برای مثال افزایش TSS برای آب های رودخانه که در جریان هستند و یا آب دریا که دارای موج است، همواره بیشتر از حالت طبیعی آب راکد است. بنابراین میزان TSS برای این نوع آب ها ممکن است لزوما به معنای افزایش متناظر کدورت نباشد.

مضررات  TSS آب چیست؟

مشهودترین تأثیر زیست محیطی که TSS بر محیط زیست می گذارد، لجن زدایی و رسوب گذاری است. مواد معلق که به رودخانه ها، دریاچه ها و اقیانوس ها راه میابند سرانجام در کف قرار آن ها رسوب می کنند. با گذشت زمان این رسوب جمع شده می تواند توپوگرافی اجسام آب را مسدود و تغییر دهد. با این حال، یک تأثیر کمتر اما آشکار و آسیب رساننده از TSS برای محیط زیست در افزایش میزان کدورت آب است.

در محیط های طبیعی کدورت زیاد مانع از رسیدن نور به گیاهان آبزی می شود.در نتیجه بر فتوسنتز آن ها تأثیر منفی می گذارد. این امر میزان تولید اکسیژن در گیاهان را کاهش می دهد. در نتیجه میزان اکسیژن محلول موجود در آب برای انواع ماهی ها و سایر حیوانات کاهش پیدا می کند. همچنین افزایش میزان کدری به دلیل جذب نور باعث افزایش دمای آب می شود و ممکن است بر توانایی حیوانات در یافتن مواد غذایی به طور مؤثر تأثیر بگذارد.

فرایندهای کاهش پارامتر TSS در تصفیه آب و فاضلاب

پارامتر TSS عموما بوسیله آشغالگیر دانه درشت و دانه ریز و یا فیلترها به دام می افتد. پساب بیمارستانی و کشتارگاه ها معمولا TSS مقدار بالایی دارند. در اکثر بیمارستان های موجود در ایران به دلیل نداشتن آشغالگیر مناسب، مواد جامد معلق درشتی مانند سرنگ، دستکش، باند و… وارد حوضچه های هوادهی شده و راندمان تصفیه را پایین می آورند.

در کشتارگاه ها هم به علت نداشتن آشغالگیر مناسب، مواد جامد معلق بسیاری وارد سیستم فاضلاب آن می شود. این مواد در اکثر موارد باعث انسداد در لوله ها و خرابی وسایل مکانیکی میشوند. بنابراین باید مانع ورود این مواد به داخل سیستم شویم. امروزه برای جلوگیری از ورود این مواد آشغالگیرهایی با اندازه و شکل های مختلف طراحی و تولید می شود.

تاثیرات منفی TSS بالا در تصفیه فاضلاب صنایع مختلف

در محیط های صنعتی، بیمارستانی، کارخانه ها و فاضلاب های شهری مواد جامد معلق بسیار زیاد می باشند و با شیوه های مختلف در طی فرآیند تصفیه جمع آوری می شوند. حال این سوال مطرح می شود که اگر این ذرات از نظر شیمیایی شاخص ها را تغییر نمی دهند، پس چرا در روند تصفیه دارای اهمیت زیادی هستند؟ به عبارت دیگر، TSS بالاتر از حد استاندارد چه تاثیرات منفی را به همراه دارد؟ از جمله تاثیرات منفی این شاخص می توان به موارد زیر اشاره نمود:

انباشته شدن مقدار زیاد ذرات جامد معلق در سطح آب و پساب ها، مانع از عبور نور خورشید به سطوح پایین می شود. به همین دلیل باکتری ها تا حد زیادی در پساب ها رشد پیدا نموده و اکسیژن موجود در فاضلاب را مصرف و در نهایت باعث افزایش BOD می شوند. با افزایش BOD روند تصفیه بیولوژیکی سخت تر و زمان بر خواهد شد.

ورود مواد جامد با اندازه های بزرگ از قبیل پشم و موی و تکه های چربی حاصل از فاضلاب کشتارگاه ها یا سرنگ و ظروف پلاستیکی و پارچه ها به تصفیه خانه منجر به انسداد تجهیزات میشود. این مواد نه تنها لوله ها را دچار گرفتگی می کنند، بلکه پس از ورود به سایر دستگاه ها منجر به خرابی آن ها خواهند شد.

یکی از اصلی ترین تجهیزات در روند تصفیه، انواع فیلتر می باشد. این فیلترها مانع از عبور ذرات با اندازه های ریز می شود. انباشته شدن مقدار زیاد مواد جامد روی سطح فیلترها در نهایت باعث کاهش کارایی و راندمان فیلتر شده و شستشو و احیا یا تعویض باید در فاصله های کوتاه انجام شود. به همین دلیل نه تنها روند تصفیه را با چالش مواجه نموده و سرعت آن کاهش پیدا می کند، بلکه هزینه های تعویض تجهیزات نیز تا حد زیادی افزایش پیدا خواهد کرد.