علت اختلال در سرویسهای فیسبوک چه بود؟

امروز که دارم این مطلب رو مینویسم برای ساعاتی بطورکلی ارتباطم با ایسنتا و فیسبوک قطع شده بود. از اونجایی که تو ایرانم خیلی سریع ذهنم رفت سمت اینکه مشکل داخلیه و مسولین باری دیگر در طی یک اقدام انقلابی تصمیم به حمایت از توان داخلی در تولید سرویسهای بومی کردند. کار به جایی رسید که حتی به فکر خریداری سرویس اینترنت استارلینک افتادم:

آیا استارلینک می‌تواند طرح صیانت از فضای مجازی بی اعتبار کن | کامران علیزاده | پرسپت مطرح شدن طرح صیانت از فضای مجازی و اثرات احتمالی آن بر فضای مجازی بحث‌های مفصلی هم درباره ماهواره‌های اسپیس ایکس در جریان است ...پرسپت

اما خب با کمی جستجو متوجه شدم مشکل از داخل نبود!

مشکل اختلال در سرویس‌های فیسبوک از جمله اینستاگرام و واتساپ ناشی از DNS هست که ظاهرا به دلیل ناپدید شدن BGP فیسبوک از اینترنت ناشی شده. این مشکل هیچ ارتباطی به حملات سایبری به فیسبوک نداره (BGP که مخفف Border Gateway Protocol سیستمی است که توسط آن یک شبکه بهترین مسیر را برای شبکه ای دیگر مشخص می‌کنه، و DNS مخفف Domain Name System سرویسی است که آدرس یک سایت مثه percept.ir رو به آدرس IP خام و عددی مثه ۱۲۷.۰.۰.۱ ترجمه می‌کند. بدون اینکار با DNS، رایانه شما نمیدونه چطور به سرورهای میزبان وب سایت مورد نظر خودش برسه.).

ناپدید شدن BGP فیسبوک از اینترنت، باعث میشه سرویسهای DNS نتونن IP سرورهای فیسبوک رو پیدا کنن که نتیجه اون این هست که کاربران هم امکان وصل شدن به سرورهای فیسبوک رو نخواهد داشت که اثراتش همین قطع شدن اپهای فیسبوک، اینستاگرام و واتساپ برای اونهاست.

این مورد توسط شرکت کلاوفلیر که صاحب یکی از شلوغ‌ترین DNSهای جهان یعنی 1.1.1.1 هست، تایید شده و این شرکت به خاطر پیدا نشدن IPهای فیسبوک، درخواست‌های بسیار زیادی از کاربران دریافت کرده و نرخ خطاهای این سرویس بالا رفته.

طبق گفته یکی از مهندسان فیسبوک در redit، در اشتباهی بزرگ، اپدیتی که مهندسان فیسبوک امروز برای تجهیزات شبکه فیسبوک ارسال کردن باعث مشکلی در تنظیمات این تجهیزات شده، بنابراین این تجهیزات نمیتونن IP سرورهای فیسبوک رو به بقیه BGP ها مخابره کنن، این مشکل ناپدید شدن BGP فیسبوک رو از اینترنت به دنبال داشته که باعث شده سرویس های فیسبوک توسط کاربران قابل دسترسی و پیدا کردن نباشن.

این اپدیت جدید باعث شده که مهندسان نتونن از راه دور تجهیزات شبکه فیسبوک رو اصلاح کنن و از شبکه بیرون بیافتن. در نتیجه تنها کسانی که دسترسی فیزیکی به این تجهیزات دارن امکان تغییر در تنظیمات و اصلاح اونهارو دارن. اما همین افراد، که به این تجهیزات دسترسی فیزیکی دارن، دارای اعتبار لازم برای دسترسی نرم افزاری به اونها نیستن.

در نتیجه این قضیه باعث مشکلات لجستیکی زیادی شده چون کسانی که دسترسی لازم برای اعلام تغییرات دارن از اون دورن و باید حضوری در محل حاضر بشن و کسانی که حضوری در محل هستن، دسترسی های لازم برای اعمال تغییرات رو ندارن.

علاوه بر این که به خاطر پاندمی، تعداد افراد حاضر در دیتاسنترهای فیسبوک کم هست که این قضیه رو بیش از پیش بدتر میکنه. 

Facebook, Instagram, WhatsApp, and Oculus are down. Here’s what we know [Updated] | Ars TechnicaThe root cause of the worldwide outage appears to be a flubbed BGP route update.Ars Technica

خوشبختانه الان که این مطلب رو مینویسم بعد از بیش از 6 ساعت قطعی، که طولانی ترین قطعی سرویس٬های فیسبوک تابحال هست، واتساپ، اینستاگرام و فیسبوک شروع به انلاین شدن مجدد کردن و کم کم برای همه کاربران قابل استفاده شدند.

ولی ی سوال ذهنمو بخودش درگیر کرده و اینه که انصافا با ما و نسل ما چیکار کردید که با هر مشکلی یا رخدادی مثل همین اختلال فیسبوک که اصن در سطح بین‌المللی و ربطی به داخل نداره! اولین پرسش اینه که احتمالا مجددا حقی طبیعی از ما ضایع شده! و این خیلی تلخه!