برق صنعتی چیست و چه مواردی را در بر می گیرد؟
برق صنعتی چیست؟ معنا و مفهوم برق صنعتی بسیار گسترده و وسیع می باشد. برق صنعتی عموما مباحث و مفاهیم بنیادی نظیر قدرت، مقاومت، ولتاژ، نقشه ها و نمادهای برقی را در بر می گیرد. همچنین، برق صنعتی از حوزه های پرطرفدار، پرکاربرد و بسیار مهم حوزه برق به شمار می رود. این حوزه از برق سگال نیرو از وضعیت کاری رو به رشد و مناسبی برخوردار است.
اصلی ترین حیطه فعالیت برق صنعتی به صنعت و تابلوهای برق مربوط می شود. با این وجود، تخصص برق صنعتی در حوزه برق ساختمان و تاسیسات نیز بسیار کاربرد دارد.
برق صنعتی چیست و چه مواردی را در بر می گیرد؟
در یک تعریف ساده، کاربرد برق در صنعت را می توان در معنا و مفهوم برق صنعتی قلمداد نمود. مطابق با این تعریف، کنترل و مدیریت و استفاده از جریان الکتریکی در محیط ها و کارخانه های صنعتی، مصداقی از برق صنعتی به شمار می رود.
به عبارت دیگر، کنترل جریان برق وارد شده به کارگاه ها یا کارخانجات صنعتی را می توان تعریف آکادمیک تخصص برق صنعتی برشمرد. با کمک این تخصص فرآیند فعال سازی یا غیر فعال سازی (روشن و خاموش کردن) تجهیزات صنعتی به راحتی انجام می شود.
به طور معمول، جریان برق مورد استفاده در کارخانه های صنعتی از نوع سه فاز و ولتاژ کاری ۳۸۰ ولت می باشد.
نیروی برق غالبا به دو شکل برق خانگی و صنعتی توزیع می گردد. از این جهت، جریان برق خانگی با عنوان جریان تک فاز و برق صنعتی با نام جریان سه فاز شناخته می شود.
بر این اساس، جریان برق سه فاز مورد استفاده در اغلب صنایع، در مفهوم برق صنعتی تعبیر می گردد. همچنین، برای تامین جریان الکتریکی پله برقی و آسانسورها در محیط های شهری، برق صنعتی کاربرد دارد.
بنابراین، برق صنعتی یا سه فاز نوعی از سیستم های توزیع و انتقال برق بوده که توسط تجهیزات مختلف پیاده سازی می شوند.
تجهیزات برق صنعتی چیست؟
۱- کنتاکتور
کنتاکتور از تجهیزات کاربردی برای قطع و وصل کردن جریان الکتریکی، اعم از تک فاز و سه فاز به شمار می رود. محفظه، بوبین و تیغه، سه بخش اصلی این قطعه را شامل می شوند. همچنین، رله حرارتی و تیغه کمکی را می توان از بخش های فرعی کنتاکتور قلمداد نمود.
۲- رله بی متال
رله بی متال از دیگر تجهیزات برق صنعتی بوده که غالبا برای محافظت از موتور الکتریکی در برابر جریان اضافه بار مورد استفاده قرار می گیرد. رله بیمتال از اتصال دو فلز غیر همجنس به یکدیگر ساخته می شود.
۳- کلید مینیاتوری
قطع و وصل کردن و محدود کردن جریان الکتریکی، از وظایف مهم کلید مینیاتوری یا فیوز محسوب می شود. کلیدهای مینیاتوری در ردیف تجهیزات پرکاربرد برق صنعتی قرار می گیرند. مکانیزم عملکرد فیوزهای مینیاتوری به دو شکل حفاظت در برابر اضافه بار (بی متالی) و حفاظت از اتصال کوتاه (مغناطیسی) صورت می پذیرد.
۴- کلید اتوماتیک
کلید اتوماتیک در برابر اتصال کوتاه و جریان اضافه بار از وسایل برقی، مدارهای روشنایی، تجهیزات صنعتی و سیم و کابل های مدار حفاظت به عمل می آورد.
۵- کلید حرارتی
کلیدهای حرارتی از دیگر تجهیزات محافظت کننده در برق صنعتی بوده که از کارکرد و امنیت بسیار بالایی برخوردار هستند. این کلیدها ضمن قطع جریان حرارتی، امکان قطع کردن جریان مغناطیسی را نیز دارند.
۶- شاسی
برای ارسال فرمان قطع و وصل به کنتاکتور و رله ها، از شاسی استفاده می گردد. شاسی ها بر مبنای نوع فرمان دادن، شکل ظاهری، رنگ و قطر در انواع مختلفی موجود می باشند.
۷- ترمینال ریلی
اتصال تجهیزات مربوط به برق صنعتی به یکدیگر، از طریق ترمینال ریلی انجام می شود. ترمینال ریلی دو یا چند طبقه، فشاری و ترمینال ریلی معمولی، از انواع مختلف این تجهیز به شمار می روند.
پرکاربردترین ابزارها در برق صنعتی چیست؟
۱- PLC
PLC (Programmable Logic Controller) (پی ال سی) یا کنترل کننده منطقی قابل برنامه ریزی، از ارکان اصلی کار در حیطه برق صنعتی به شمار می آید.
کنترل و مدیریت فرآیندهای تولیدی واحدها و کارخانجات صنعتی مانند خطوط مونتاژ از طریق این کامپیوتر دیجیتالی صورت می گیرد.
ضریب ایمنی و اطمینان بالا، دقت و شتاب کارکرد بالا، قابلیت انتقال داده ها به سیستم های صنعتی و انعطاف پذیری بالا، از مهم ترین مزایای پی ال سی در حوزه صنعت تلقی می گردد.
برای آموزش پی ال سی به صورت تخصصی و از پایه می توانید در دوره plc آموزشگاه فنون برق ثبت نام کنید.
۲- سیم و کابل
از دیگر ابزارهای پرکاربرد در حیطه برق صنعتی می توان به سیم ها و کابل های برق، اشاره نمود.
بهره مندی از قدرت تحمل شدت جریان الکتریکی بالا و دوام و مقاومت مطلوب، از مهم ترین ویژگی های سیم و کابل برق صنعتی به حساب می آیند.
همچنین، کابل برق فشار ضعیف، کابل برق دارای فشار متوسط و کابل فشار قوی، از انواع کابل های برق صنعتی محسوب می شوند.
ضمنا، ساخت سیم برق توسط یک هادی الکتریکی منفرد صورت می گیرد. کابل های برق از سیم های مختلف در داخل یک غلاف تشکیل شده است.
۳- تابلو برق صنعتی
به منظور نگهداری از اتوماسیون برق صنعتی و تجهیزات الکتریکی یک مدار، تابلو برق صنعتی مورد استفاده واقع می شود.
محفظه بسته ای که تجهیزات الکتریکی و دستگاه های مربوط به برق صنعتی در آن قرار گرفته است، با عنوان تابلو برق شناخته می شود.
این تجهیز از قسمت های مختلفی مانند بخش کنترل فرمان، بخش توزیع، بخش بانک خازن و بخش اصلی تشکیل گردیده است.
همچنین، تابلوهای برق بر اساس ساختمان و شکل ظاهری، محل نصب و نوع عملکرد تقسیم بندی می شوند. تابلو برق سه فاز و تک فاز از محبوب ترین انواع تابلو برق در صنعت هستند.
مهم ترین موارد کاربرد برق صنعتی چیست؟
بدون تردید، عمده ترین کاربرد برق صنعتی به حوزه صنعت و صنایع مختلف مربوط می شود.
برای روشن و خاموش کردن تجهیزات صنعتی مختلف، به جریان الکتریکی نیاز مبرم می باشد. این مهم از طریق برق صنعتی به بهترین نحو ممکن اجرایی می شود.
بر این اساس، فعال سازی یا غیر فعال سازی، مدیریت و کنترل بسیاری از تجهیزات و ماشین آلات صنعتی از قبیل سنگ شکن ها، فن های هوا، هیترهای صنعتی، کانوایرها (نوارهای نقاله) و دستگاه های برش با استفاده از برق سه فاز یا برق صنعتی میسر می شود.