فرآیند باروری چگونه است
ناباروَری[۲] (به انگلیسی: Infertility) به ناتوانی در تولید مثل گفته می‌شود که در بیشتر جانداران از جمله گیاهان و جانوران پیش می‌آید. سازمان بهداشت جهانی، ناباروری را یک بیماری سیستم تولید مثل می‌داند که به وسیله ناکامی در رسیدن به حاملگی بالینی پس از دوازده ماه یا بیشتر آمیزش جنسی منظم بدون محافظت رخ می‌دهد.
ناباروری یکی از مشکلات جفت‌ها هست. این مشکل در انسان‌ها و حتی جانوران وجود دارد. از هر ۶ زوج یک زوج مبتلا به مشکلات ناباروری هستند که اکثر آنها بدون درمان صاحب فرزند می‌شوند.[۳]
ناباروری در انسان
در پزشکی هرگاه زن و شوهری در سن باروری ۱۲ ماه پس از ازدواج علی‌رغم انجام فعالیت جنسی طبیعی و بدون استفاده از روشهای پیشگیری، بچه‌دار نشوند یکی از زوجین دچار ناباروری است.
ناباروری در انسان می‌تواند منشأ پدری مانند واریکوسل و آزواسپرمی داشته باشد یا منشأ مادری مانند سندرم ترنر، آژنزی تخمدان، سندرم آشرمن. البته باید توجه داشت که ناباروری به معنی عدم تولید گامت نیست بلکه عدم توان تولد نوزاد زنده را گویند مثلاً در مردان بیماری کم‌نطفگی می‌تواند علت باشد، یا پس از انجام وازکتومی فرد بالقوه اسپرم تولید می‌کند ولی در عمل نمی‌تواند بچه دار شود. مشابه این حالت در زنان نداشتن مادرزادی رحم و نیز پس از انجام عمل قطع لوله‌های فالوپ است.
بسیاری از زوج‌های مراجعه‌کننده به مراکز درمانی وقتی خود را نابارور می‌خوانند از تعریف دقیق ناباروری مطلع نیستند. پروسه باروری فرایندی است که به احتمالات زیادی متکی است و شما با عدم موفقیت برای باروری در چند ماه اول روابط جنسی نمی‌توانید خود را ناتوان در باروری بدانید. علاوه بر این عوامل مختلفی بر باروری مؤثر اند که ممکن است شما با رعایت نکردن آنها تصور ناباروری داشته باشید.
احتمال باروری در شرایطی تعریف می‌شود که فرد کاملاً سالم باشد و تعادل هورمونی در بدن او کاملاً نرمال باشد. همچنین مرد بایستی از سلامت کامل برخوردار بوده و مشکلات حرکتی یا ساختاری در اسپرم مرد وجود نداشته باشد. همچنین بایستی رابطه جنسی در زمان تخمک‌گذاری انجام شده باشد و فاصله زیاد رابطه با زمان تخمک‌گذاری احتمال باروری را به شدت کاهش می‌دهد.[۴]
شیوع ناباروری
میزان شیوع ناباروری در پژوهشهای مختلف بسیار بالا گزارش شده‌است. شیوع طول عمر ناباروری بین ۶/۶ درصد تا ۲۶/۴ درصد و میانگین شیوع یک ساله آن حدود ۹ درصد تخمین زده شده‌است و تنها در سال ۲۰۰۷، ۷۲/۴ میلیون نفر در جهان نابارور بودند. مطالعات در سال ۲۰۲۱ نشان می دهند که حدود۱۰ تا ۱۵ درصد از زوج هادر کشور های پیشرفته, پس از یک سال تلاش برای باردار شدن نمی توانند باردار شوند.اگرچه پژوهشهای مختلف نشان دادهاند که تقریباً یک سوم از موارد ناباروری به عواملی که بر زنان تأثیر می‌گذارند نسبت داده می‌شود، یک سوم به خاطر ناباروری مردان است و یک سوم به وسیله ترکیبی از مشکلات در هر دو فرد روی می‌دهد اما با وجود این، حداقل به دو دلیل زنان نابارور بیشتر تحت فشار قرار دارند. اولاً به نظر می‌رسد که در بیشتر جوامع و بهخصوص در جوامع در حال توسعه ناباروری بیشتر مشکلی زنانه انگاشته می‌شود. نکته دوم این است که بیشتر درمانهای پزشکی ناباروری، حتی وقتی بیماری مربوط به مرد است بر روی زنان انجام می‌گیرد و آنها در معرض انواع روشهای تهاجمی درمانی قرار می‌گیرند.
درمان باروری
با مراجعه به یک متخصص زنان و زایمان و نازایی حاذق ابتدا اقدام به بررسی رحم و همچنین فعالیت اسپرم ها می کند. بعد از این روند اقدام به انتخاب بهترین درمان برای ناباروری می کند که شامل:
تلقیح مصنوعی (مایع منی): از این پروسه برای ناباروری غیر قابل توجیه استفاده می شود. در تمام اعمال تلقیح مصنوعی، مایع منی کامل یا اسپرم های فرآوری شده در داخل دستگاه تناسلی زن قرار داده می شوند و بدین ترتیب، واکنش اسپرم – تخمک بدون نزدیکی جنسی امکان پذیر می شود.
تلقیح داخل رحمی (IUI ): در این روش اسپرم شستشو داده می شود و بعد از فرآوری و تغلیظ با کاتتریزاسیون وارد واژینال می گردد.
تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم ( ICSI): در این روش از درمان ناباروری با IVF با روش های دیگر به منظور تحرک اسپرم استفاده می شود.ناباروری یا نازایی به معنای عدم توانایی در بارداری بعد از یک سال تلاش (یا شش ماه تلاش در صورتی که خانم ۳۵ سال داشته باشد) است. زنانی که می‌توانند باردار شوند اما قادر به باردار ماندن نیستند و نمی‌توانند جنین را حفظ نمایند نیز ممکن است نابارور یا نازا باشند. در مقاله راهنمای ناباروری در مورد درمان نازایی و راه‌های مقابله با این مشکل برای شما توضیح خواهیم داد.
ناباروری تقریباً مشکل شایعی است. براساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، حدود ۱۰ درصد از زنان (۶,۱ میلیون) در آمریکا در سنین ۱۵ تا ۴۴ سالگی در بارداری و یا حفظ آن مشکل دارند.
بارداری نتیجه فرآیندی است که مراحل بسیاری دارد.
فرآیند بارداری:
بدن زن می‌بایست تخمک را از یکی از تخمدان‌های خود تخلیه نماید (تخمک‌گذاری).
تخمک باید از طریق لولهٔ فالوپ به سمت رحم حرکت نماید.
در طول این مسیر، اسپرم مرد باید به تخمک بپیوندد.
تخم بارورشده می‌بایست به قسمت داخلی رحم وصل شود (لانه گزینی).
در صورت بروز مشکل در هر یک از این مراحل، ناباروری می‌تواند رخ دهد.
آیا ناباروری تنها مشکل زنان است؟